Właściwa i dobrze zbilansowana dieta jest kluczem do zdrowia i prawidłowego funkcjonowania organizmu. Nie zawsze jednak wystarczająco dbamy o siebie. Jak możemy sprawdzić, czy nasz stan odżywienia organizmu jest prawidłowy? Stan odżywienia organizmu to nic innego, jak stan jego zdrowia. To rezultat naszej codziennej diety, poziom wchłaniania substancji odżywczych i sposób ich wykorzystania.
Stan odżywienia organizmu – czym jest?
Na całkowitą ocenę stanu odżywienia organizmu (czyli tak naprawdę jego kondycji) składa się kilka czynników:
- wywiad żywieniowy – polega na uzyskaniu odpowiedzi na temat masy ciała, jej kształtowania na przestrzeni lat, sposobu żywienia, trybie życia, poziomu aktywności fizycznej, problemach z układem pokarmowym. Wywiad żywieniowy pozwala na poznanie wielu kwestii. Można też przeprowadzić wywiad 24-godzinny, gdzie zapisywane są wszystkie spożyte produkty i ich dokładne ilości;
- badania antropometryczne – to badania m.in. masy ciała, obwodu talii, bioder, łydek i ramion, wzrostu, grubości skórno-tłuszczowych fałd. Zebranie wszystkich tych danych umożliwia analizę wielu parametrów ciała – BMI (wskaźnik masy ciała), poziom tkanki tłuszczowej oraz masy mięśniowej, WHR (określa typ sylwetki, to stosunek obwodu talii do obwodu bioder);
- badania biochemiczne – to badania obejmujące wiele parametrów, m.in. hematokryt, morfologię, albuminy, kreatyninę;
- badania immunologiczne – to badania obejmujące np. całkowitą liczbę limfocytów TLC.
Niewłaściwy stan odżywienia organizmu – rodzaje zaburzeń
W przypadku, kiedy badania wykazują niewłaściwy stan odżywienia organizmu, możemy wyróżnić kilka rodzajów zaburzeń stanu odżywienia.
Pierwszą kategorią zaburzeń są niedożywienia:
- jakościowe – mogą np. wynikać ze zbyt małej ilości spożywanych produktów, stanowiących źródło danego składnika;
- ilościowe – MARASMUS (ma charakter energetyczno-białkowy) lub KWASHIORKOR (ma charakter białkowy).
Kolejną kategorią zaburzeń są nadmierne odżywienia. Tutaj także istnieje podział na:
- jakościowe – wynikają z nadmiaru jakiegoś składnika, np. wapnia;
- ilościowe – to nadmiary energetyczne, które gromadzone są w postaci trójglicerydów w podskórnej tkance tłuszczowej.
Stan odżywienia organizmu – czym grożą zaburzenia?
Wszelkie nieprawidłowości w stanie odżywienia organizmu mogą nieść za sobą poważne zdrowotne konsekwencje. Niebezpieczne jest zarówno niedożywienie, jak i nadmierne odżywienie organizmu. Niedowaga i otyłość mogą prowadzić do powstania wielu chorób przewlekłych, z którymi będziemy zmagać się do końca życia.
Stan odżywienia organizmu – niedożywienie
Niedożywienie nie dotyka wyłącznie osób nadmiernie chudych. Taki stan może się też pojawić u osób otyłych, a wynika to z niedoboru witamin lub innych odżywczych składników.
Przyczyną niedożywienia może być stosowanie niskokalorycznej lub wegetariańskiej diety. Zwłaszcza osoby wyznające radykalne odmiany wegetarianizmu narażone są na niedobory, m.in. żelaza i witaminy B12. Niedożywienie dotyka również osoby zmagające się z nowotworami, chorobami układu pokarmowego, endokrynologicznymi i pasożytniczymi.
Objawami niedożywienia są:
- ciągłe uczucie zmęczenia;
- nadmierna utrata wagi;
- chłodna i cienka skóra;
- obniżona sprawność (zarówno fizyczna, jak i umysłowa);
- zatrzymanie miesiączki;
- apatia, rozdrażnienie.
W zależności od dokładnej przyczyny niedożywienia, dodatkowym skutkiem może być anemia, kurza ślepota, osłabienie kości czy szkorbut.
Ocena stanu odżywienia organizmu – analiza pierwiastkowa włosa
Metoda badań polegająca na analizie pierwiastkowej włosa pozwala ustalić indywidualne zalecenia dietetyczne. Dzięki niej można wdrożyć odpowiednią suplementację. Badanie jest bezinwazyjne – polega na pobraniu kilku włosów. Wystarczy wyciąć włosy z kilku miejsc z tyłu głowy (objętość łyżki stołowej) – do badania potrzebne są 3-4 cm włosa od skóry głowy. Takie badanie pozwala na ocenę stanu odżywienia organizmu, ułożenie idealnie dopasowanej diety i pozbycie się zdrowotnych problemów, takich jak np. ciągłe uczucie zmęczenia.
