Zakrzepica to choroba, którą niektórzy lekarze określają mianem cichego zabójcy. Bez odpowiedniego leczenia jej skutki mogą być tragiczne, dlatego ważną rolę odgrywa profilaktyka zakrzepowa. Jeżeli nie chcemy dołączyć do grona ofiar tej choroby, powinniśmy wiedzieć, na czym polega zakrzepica żylna, kto jest na nią szczególnie narażony oraz w jaki sposób ją rozpoznać i leczyć.
Co to jest zakrzepica?
W ludzkim organizmie krew płynie żyłami w kierunku odwrotnym do siły ciężkości, ale nie powoduje zastojów. Niekiedy jednak zdarza się, że proces ten nie przebiega prawidłowo i krew zalega w żyłach. W efekcie może dojść do rozwoju stanu zapalnego i uszkodzenia śródbłonka. W miejscach uszkodzeń płytki krwi zaczynają przyklejać się do siebie nawzajem oraz do odsłoniętego śródbłonka. Właśnie w ten sposób tworzy się zakrzep, który utrudnia przepływ krwi przez naczynia krwionośne. Takie zakrzepy mogą się wchłonąć, jednak czasami rozrastają się i zatykają żyłę. Zakrzepy tworzą się przede wszystkim w żyłach podudzia. Czasem powstają w żyłach ud i miednicy, a sporadycznie w innych fragmentach układu żylnego. Zdarza się, że dochodzi do oderwania dużego zakrzepu od ściany żyły. Jeżeli powędruje on do tętnicy płucnej albo do mózgu, to w ciągu kilku sekund może dojść do zgonu. To pierwszy powód, dla którego zakrzepicę uznaje się za tak niebezpieczną chorobę.
Zakrzepica – objawy
Drugą przyczyną niebezpieczeństwa jest fakt, że zakrzepica często nie daje żadnych charakterystycznych objawów. Najczęściej chory odczuwa nagły ból w łydce, który nasila się podczas zginania stopy. Na podudziu albo udzie pojawia się obrzęk, a skóra jest ciepła i zaczerwieniona. Może dojść do podwyższenia temperatury ciała i przyśpieszenia czynności serca. Zdarza się, że u chorego pojawia się tylko jeden objaw, a niekiedy żaden. Symptomy zakrzepicy bywają uznawane za oznakę innych problemów zdrowotnych. Z tego względu tak ważne jest, aby osoby szczególnie narażone na zakrzepicę regularnie kontrolowały stan zdrowia.
Zakrzepica – przyczyny
Na zakrzepicę może zachorować każdy, jednak niektórzy znajdują się w grupie podwyższonego ryzyka. Powstawaniu zakrzepów sprzyja między innymi długotrwałe unieruchomienie, na przykład po operacji albo założeniu opatrunku gipsowego. Problem może pojawić się także w przypadku unieruchomienia nóg podczas lotu samolotem albo długiej podróży samochodem. Zakrzepica może mieć również podłoże genetyczne. U wielu chorych wykrywa się mutację genu F5, zwanego czynnikiem V układu krzepnięcia krwi albo genu F2, czyli genu protrombiny. U kobiet ryzyko powstawania zakrzepów zwiększa się pod wpływem hormonów. Na zakrzepicę narażone są kobiety ciężarne albo stosujące antykoncepcję hormonalną. Istotnym czynnikiem ryzyka jest także otyłość. Wśród chorych większość stanowią osoby powyżej 40 roku życia.
Zakrzepica – leczenie
Leczenie zakrzepicy polega głównie na podawaniu leków przeciwzakrzepowych. Leki te zapobiegają powiększaniu istniejących zakrzepów oraz powstawaniu nowych. W przypadku osób szczególnie narażonych na zakrzepicę niezbędna jest odpowiednia profilaktyka. Polega ona na regularnym wykonywaniu badań kontrolnych oraz stosowaniu leków rozrzedzających krew. Ważny jest także odpowiedni tryb życia, czyli aktywność fizyczna, a w przypadku kobiet znajdujących się w grupie podwyższonego ryzyka – unikanie przyjmowania hormonów.
Zakrzepica to choroba bardzo niebezpieczna, jednak dzięki odpowiedniej profilaktyce i zdrowemu trybowi życia można uniknąć zachorowania albo wcześnie wykryć chorobę i rozpocząć skuteczne leczenie. Nie należy zatem wpadać w panikę nawet wtedy, gdy okaże się, że znajdujemy się w grupie osób szczególnie narażonych na zakrzepicę.
